Smaki Hajnówki
Jeśli podróże mają dla Ciebie również wymiar kulinarny – koniecznie wybierz się do Hajnówki, jak i na całe Podlasie. To region wyjątkowo bogaty właśnie pod względem kultury stołu. Tworzą ją wpływy wielu środowisk, które od wieków współtworzą klimat tego wyjątkowego regionu.
W miejscowych potrawach „krzyżują” się wpływy kuchni polskiej, białoruskiej i tatarskiej, a połączenie tych smaków robi niepowtarzalne wrażenie, szczególnie, jeśli mamy okazję korzystać z uroków podlaskiej spiżarni w licznych miejscowych restauracjach czy gospodarstwach agroturystycznych.
Nawet, jeśli jesteśmy w Hajnówce z krótką wizytą, będziemy mogli dokonać atrakcyjnych zakupów artykułów spożywczych, wytwarzanych przez miejscowe firmy – zarówno większe, takie jak miejscowa spółdzielnia mleczarska, jak i mniejsze, z których warto wymienić m.in. lokalny browar.
Sery i piwo, wytwarzane zgodnie z wielowiekową tradycją, właśnie w Hajnówce? Brzmi interesująco i smacznie! Ale to nie wszystko. Wspomnijmy już na wstępie o równie inspirującym słodkim smaku, którego „królem” jest z pewnością hajnowski marcinek – a to tylko początek „szlaku” smaków, do którego „bramą” jest Hajnówka.
Przysmaki Podlasia, które bez problemu nabędziesz m.in. w Hajnówce, będą też doskonałym prezentem. Warto więc nie tylko zachwycić nimi kubki smakowe, na miejscu, ale smak Hajnówki wziąć ze sobą do domu i obdarować nimi bliskich.
Ryneczki, sklepy i gospodarstwa
W Hajnówce i w okolicach, podobnie jak w innych miejscowościach znajdujących się w obszarze Puszczy Białowieskiej i całego Podlasia – wyjątkowe, można powiedzieć „endemiczne” spożywcze produkty regionalne – możesz nabyć zarówno w ogólnodostępnych sklepach spożywczych, jak i na targach czy ryneczkach, a także bezpośrednio, w niektórych gospodarstwach, z których dużym zainteresowaniem cieszą się m.in. pasieki.
Jeśli jesteś pasjonatem produktów wykonanych według tradycyjnych receptur, hajnowskie miody, sery i alkohole z pewnością Cię zachwycą.
Nie mają sobie równych i same w sobie stanowią, szczególnie dla przyjezdnych, prawdziwy „turystyczny” skarb, w którym każdy może odkryć wielowiekową tradycję, przekazywaną z pieczołowitością z pokolenia na pokolenie.
W dobie masowej produkcji żywności, której smak pozostawia wiele do życzenia – znalezienie czegoś wyjątkowego jest atrakcją samą w sobie.
Poznawanie nowych miejsc, które dotąd widzieliśmy tylko w albumach lub w portalach turystycznych, czas, który spędzamy w innym niż codzienny, rytmie, smakowanie chwili… Jeśli z taką „definicją” podróżowania się utożsamiamy – warto odwiedzić Hajnówkę i całe Podlasie.
Czego warto spróbować, przyjeżdżając do Hajnówki?
Hajnowski marcinek
To najpopularniejsze ciasto z regionu Hajnówki, cieszące się sławą porównywalną do kazimierzowskich kogucików czy poznańskich rogali świętomarcińskich. Jeśli przyjechałeś do Hajnówki, trudno sobie wyobrazić pobyt w tym podlaskim miasteczku, bez zakosztowania tego wyjątkowego przysmaku.
Tajemnica sukcesu marcinka nie leży w skomplikowanym składzie, ale na szczególną uwagę zasługuje receptura, zgodnie z którą to ciasto jest wytwarzane.
Dzięki niej hajnowski marcinek zyskuje też charakterystyczny wygląd – tortu, na który składa się wiele warstw cieniutkiego i rozpływającego się w ustach ciasta, przełożonego kremem śmietanowym. Najlepszy marcinek składa się nawet z kilkudziesięciu warstw ciasta, którego grubość nie przekracza 1 mm!
Tradycja marcinka sięga przełomu XIX i XX w i dworu carskiego, gdzie ciasto to królowało, m.in. podczas hucznych obchodów Świętego Marcina.
Hajnowski marcinek został doceniony i znalazł się na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W samej Hajnówce na pewno znajdziesz go w menu niemal wszystkich lokali gastronomicznych oraz cukierni. Tu podpowiedź dla łasuchów – jeśli poczułeś się fanem marcinka, będąc w Hajnówce udaj się w poszukiwaniu jego najlepszych wersji na ulicę 3 maja.
Hajnówka – kraina miodem płynąca
Jesteś wielbicielem miodu? Koniecznie przyjedź do Hajnówki, która stała się miodowym eldorado, o czym świadczy liczba pasiek i gospodarstw wytwarzających miód. Często jest on proponowany również przez gospodarstwa agroturystyczne.
Trudno wymienić wszystkich producentów i smaki, które oferują. Wszystkie, dzięki położeniu Hajnówki u stóp Puszczy Białowieskiej, nie mają sobie równych. Pszczoły w tym regionie kraju mają możliwość korzystania z wyjątkowego bogactwa kwiatów i innych roślin, które stają się bazą do produkcji podlaskiego miodu.
Jedną z tutejszych miodowych specjalności jest miód z mleczkiem pszczelim (z Dworu Bartnika, którego właściciel zajmuje się bartnictwem już od ponad trzydziestu lat).
Warto również pochylić się nad smakiem i walorami zdrowotnymi miodu z mniszka, oferowanego przez Pasiekę i Winnicę „Wojciechówka”, a także „Miodów Białowieskich”: gryczanych, rzepakowych, lipowych i wielokwiatowych, produkowanych przez Pasiekę Mirosława Pilucika.
W samej puszczy mieści się Pasieka Rodzinna Grycuk, działająca od lat 70 XX w., produkująca najlepszej jakości miody jasne i ciemne.
A to tylko niektóre z wielu gospodarstw pszczelich i pasiek, które od lat zajmują się produkcją bezcennego, niczym Puszcza Białowieska, miodu – jednego z najlepszych w Polsce. Trudno się dziwić rozwojowi pszczelarstwa na tym wyjątkowo bogatym przyrodniczo terenie. Historia bartnictwa w Hajnówce i w okolicach sięga co najmniej XVI w., kiedy w Puszczy działało wiele tzw. barci.
Sery z Hajnówki
Regionalne wyroby mleczarskie wyprodukowane z mleka pochodzącego z czystych terenów otuliny Puszczy Białowieskiej można nabyć nie tylko w gospodarstwach, ale również w sklepach w Hajnówce.
Tutejsza spółdzielnia mleczarska słynie z produkcji bardzo dobrej jakości serów, spośród których największym hitem jest Ser Carski. Nazwa sera, związana jest z carami, którzy na terenie Puszczy Białowieskiej organizowali polowania i stacjonując tu, mieli pośrednio również wpływ na tworzenie wyjątkowego menu, w którym nie brakowało takich delikatesów jak sery.
Produkt został szczególnie doceniony w roku 2012, kiedy został wpisany na listę Podlaskiej Marki.
Procedura, w ramach której wytwarzany jest ten szczególny ser dojrzewający, decyduje o jego wyjątkowym wyglądzie i przede wszystkim – smaku. Ten bursztynowy w barwie ser wyróżnia się szczególną kruchością i jednocześnie zwartością. Proces produkcji sera – jego dojrzewania – trwa sześć miesięcy.
Oczywiście, będąc w Hajnówce, na pewno w niemal każdym sklepie zauważysz również inny, popularny ser produkcji OSM Hajnówka, czyli pikantny ser typu szwajcarskiego – „Oko na Żubra”.
W Hajnówce tworzy się coraz bogatsza tradycja serowarska, którą z powodzeniem „zasilają” również mniejsze firmy, stworzone przez pasjonatów. Jeśli przyjedziesz do Hajnówki, koniecznie skosztuj wyjątkowych produktów z Serów Puszczy Białowieskiej. W ofercie tej rodzinnej firmy znajdziesz takie rarytasy jak np. sery z czarnuszką i innymi przyprawami, ser niebieski z lawendą, czy ser w popiele.
Dla jakich smaków warto jeszcze odwiedzić Hajnówkę?
Dobrym pomysłem na prezent z podróży jest alkohol. Jeśli cenisz sobie smak lokalnych alkoholi, warzonych według tradycyjnych receptur, koniecznie spróbuj i tych smaków Hajnówki.
W ostatnich latach daje się zauważyć większe zainteresowanie tworzeniem trunków jak najwyższej jakości, w oparciu o naturalne produkty i tradycyjne metody.
Stołując się w Hajnówce i w okolicach na pewno w wielu lokalach znajdziesz wyjątkowe piwo, które na lokalnym rynku obecne jest zaledwie od kilku lat, a już zyskało sobie sławę jednego z kulinarnych symboli regionu. Mowa o piwach z miejscowego Browaru Markowego.
Browar powstał w 2016 r. i sukcesywnie się rozwija, o czym świadczy coraz większa ilość i różnorodność warzonego przez miejscowych pasjonatów złotego napoju. Warto spróbować i nabyć, np. w charakterze prezentu z Podlasia, takich marek hajnowskiego piwa jak: Carskie, Wilczy Szlak czy Puszczyk Białowieski.
Nie samym piwem jednak turysta żyje, w związku z tym warto również zainteresować się innymi trunkami, które powstają w Hajnówce i w okolicach – zgodnie z tradycyjnymi regułami sztuki. Takimi są właśnie wyjątkowej klasy trójniaki z Sak k. Hajnówki.
Wspaniałe podlaskie miody już od ponad dekady produkuje firma Dawida Olesiuka, dla którego miodosytnictwo to pasja i sztuka. Efektem takiego podejścia, bazującego na historycznych wzorach produkcji najsłynniejszych staropolskich trunków jest Imperator Puszczy, czyli często nagradzane i uwielbiane przez miłośników miodów: trójniaki jabłkowo-gruszkowe, aroniowe, miody z czarnego bzu czy też miody w konwencji ziołowego wermutu.
Równie wspaniale prezentują się wytwarzane w niedalekiej Narwi miody i cydry podlaskie, te ostatnie doceniane również w wersji bezalkoholowej. Są to produkty firmy Selmar, która mimo niedługiej obecności na rynku, zdążyła już do siebie przekonać zarówno wielbicieli tego rodzaju alkoholi, jak i jury wielu konkursów krajowych i międzynarodowych.
To jedynie niewielka część bogatej karty hajnowskich dań i napojów, którą warto poznać w każdym szczególe!